07 februari 2013

Schrikken in het archief

Je hoort er wel eens gruwelverhalen over, mensen die een archiefstuk gaan repareren zonder er veel verstand van te hebben. Bijvoorbeeld door een gescheurd vel papier weer aan elkaar te plakken met plastic plakband. Is geen goed idee, want de lijm gaat kruipen en kan het papier aantasten. Of de lijm droogt helemaal in, en verpest op die manier het document. Of het Sellotape laat gedeeltelijk los en trekt zo een stuk van het papier los.
Tot zover de gruwelverhalen. Maar dan blijkt dat je het in levende lijve kunt tegenkomen, zoals mij overkwam in het Stadsarchief Amsterdam:


Het lijkt er op dat deze brief twee keer te grazen is genomen. De eerste keer met smal plakband, enige jaren later nog een keer met breed plakband. De smalle reepjes Sellotape hebben al losgelaten en het papier is op die plaats sterk verkleurd. Als je zo'n mishandeld document tegenkomt is het zaak om daar meteen melding van te maken bij het hoofd studiezaal. Hij of zij kan het archiefstuk dan op de juiste manier behandelen. In dit geval was het een tripje naar het restauratie-atelier van het archief, waar ze nog kunnen redden wat er te redden valt. Het plakband kan heel voorzichtig worden losgehaald, waarna het document in een speciaal bad met papiervezels wordt gelegd, zodat de gaten weer kunnen dichtgroeien. Als dat is gebeurd, eventueel met nog een conserverende behandeling, kan het stuk er weer geruime tijd tegen. Toekomstige onderzoekers kunnen er dan ook nog van genieten.

Update
Voor de volledigheid, het gaat hier om
Toegang 234: Archief van de Familie Deutz
inventarisnummer 213: Fragment van een brief aan een der regenten betreffende de woning met vier morgen land in de Beemster. 1786 1 stuk

3 opmerkingen:

Peter zei

Het moge duidelijk zijn dat ik geen restauratie-deskundige ben, maar van gaten die "dichtgroeien" had ik nog nooit gehoord. En is deze techniek te rijmen met het hedendaagse uitgangspunt bij restauraties dat een dergelijke handeling weer zonder bezwaar ongedaan moet kunnen worden gemaakt?

Richard Keijzer zei

@Peter:
Het wordt ook wel "aanvezelen" genoemd. En waarom zou je dat willen terugdraaien? Als je een deuk in je auto rijdt en de garage klopt die er weer uit (voor veel geld) dan wil je die deuk toch ook niet terug?
Zie voor verdere details bijvoorbeeld: http://www.metamorfoze.nl/sites/metamorfoze/files/bestanden/richtlijnen/Metamorfoze_ABC_Richtlijnen_conservering_aug2011.pdf

Peter zei

Ik zeg ook niet dat ik het zou willen terugdraaien. Het is een door restaurateurs gehanteerd uitgangspunt. Maar daar wordt dus in voorkomende gevallen van afgeweken.
Dank voor de URL.